Jeśli posiadasz konto na portalu - zaloguj się, jeśli go nie posiadasz zarejestruj się.
Mandarynka (Aix galericulata)
Systematyka
Rząd: blaszkodziobe (Anseriformes)
Rodzina: kaczkowate (Anatidae)
Gatunek: Mandarynka (Aix galericulata)
Charakterystyka/ morfologia
U obu płci pióra z tyłu głowy tworzą charakterystyczny czub. U samca rude ramieniowe lotki drugorzędowe są znacznie wydłużone i tworzą przy złożonych skrzydłach sterczące ku górze grzebienie. Rude są też u kaczora szerokie bokobrody. Samiec jest ubarwiony bardzo jaskrawo. Od nasady czerwonego dzioba, przez oko, po koniec czuba ciągnie się szeroki, biało-kremowy pas. Ponad nim czoło i przód ciemienia metalicznie zielony, zaś tył ciemienia i potylica rdzawa. Boki głowy rdzawe, w tylnej części wąski metaliczno-zielony pas. Przód szyi i pierś metaliczno-fioletowe, w dolnej części przez fioletową plamę ciągną się dwa białe pasy. Grzbiet ciemny, boki beżowe. Grzebienie złożone z drugorzędowych lotek rdzawe z białymi końcami. Ogon ciemny, podogonie białe, a łapy pomarańczowe. Na skrzydłach zielone lusterka. Samiec wydaje ostre "wrrik". Samica znacznie skromniej ubarwiona. Wierzch ciała szarobrunatny o oliwkowym odcieniu, z wąskim białym pasem wokół oczu i na podgardlu. Kantarek, podbródek i przód szyi białe. Spód ciała popielaty w duże, jasne plamy, podogonie białe, ogon czarny. Na skrzydłach metaliczne zielone lusterka. Ma żółtawe łapy i ciemnoszary dziób. Odzywa się głuchym "atsk". W upierzeniu spoczynkowym płeć rozróżnia się po kolorze dzioba. Jest nadrzewną kaczką. Ma charakterystyczny dla całego rodzaju Aix kształt dzioba, którego nie mają żadne inne kaczki. W locie cechuje ją duża zwrotność, co zawdzięcza odpowiedniej proporcji między masą ciała, a wymiarami skrzydeł oraz długiemu ogonowi. By usiąść na szczycie drzewa potrafi szybko wzbić się w powietrze. Zręcznie porusza się między gałęziami. Długość ciała 41-49 cm, rozpiętość skrzydeł 65-75 cm, waga do 500 g
Biotop/ preferencje pokarmowe
Preferuje śródleśne jeziora i rzeki. Populacje europejskie zamieszkują głównie stawy w miejskich parkach. Spożywa pokarm roślinny i zwierzęcy (bezkręgowce) zbierany z powierzchni wody. Nie nurkuje. Jesienią najczęściej jedzą orzeszki bukowe i żołędzie.
Rozwój osobniczy
Toki samca są bardzo urozmaicone, a rytuał pozawala na pełną demonstrację barwnego upierzenia. Gniazdo zakłada w dziupli, pod wiatrołomami lub w zaroślach, szczelinach skalnych, rozgałęzieniach pni, w pobliżu wody, znacznie rzadziej na ziemi. Chętnie zasiedla budki lęgowe zawieszone na drzewach. W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w kwietniu - maju 7-12 brunatnawych jaj. Jaja składane w jednodniowych odstępach, wysiadywane są przez okres 28-30 dni przez samicę. Pisklęta opuszczają gniazdo po wykluciu, a umiejętność latania zdobywają po 40-45 dniach, wówczas się usamodzielniają. Ich puch jest tak gruby i lekki, że chroni pisklęta przy upadkach na ziemię nawet z 10 metrów. Kaczęta mandarynki wychowane w gnieździe na drzewie nie boją się wysokości.
Status gatunku
Zbiegłe z hodowli osobniki utworzyły utrzymujące się, osiadłe populacje, głównie w dużych miastach. Gatunek chroniony.
Przygotowała: Wanda Kula
pasjonatów i miłośników o różnorodnym doświadczeniu i osiągnięciach.